Την μορφή και το μέγεθος κέρματος ή μικρού δίσκου από γυαλί θα έχει η υπό ανάπτυξη «υπέρ-μνήμη» που θα κατασκευασθεί στο Πανεπιστήμιο Χημικής Τεχνολογίας Mendeleev στη Ρωσία. Με εξαιρετικά μεγάλη αποθηκευτική ικανότητα θα διατηρεί επι πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, ακόμη και σε δυσμενείς συνθήκες περιβάλλοντος, μοναδικής σημασίας δεδομένα από πλήθος τομέων της επιστήμης και της ιστορίας.

Οι Ρώσοι επιστήμονες αναφέρονται σε πενταδιάστατη λειτουργία της μνήμης. Αν και δεν διευκρινίζεται περισσότερο στην ανακοίνωση τους τα μέχρι σήμερα πειράματα σε διάφορα εργαστήρια ανά τον κόσμο βασίζονται σε μια γενικώς αποδεκτή φιλοσοφία.

Οπως αρκετές φόρες έχει αναφερθεί σε επιστημονικές ανακοινώσεις, σε μια κατά το δυνατόν απλοποιημένη περιγραφή, πρόκειται για μια τεχνολογία που αξιοποιεί την «αυτό-συναρμόλογηση» νανομετρικής δομής υλικών που δημιουργούνται σε «λιωμένο» υλικό χαλαζία.

Η αποθήκευση των δεδομένων σε «κουκίδες» θα γίνεται σε πέντε διαστάσεις. Δηλαδή στις αρχικές τρεις που περιλαμβάνουν το ύψος, το πλάτος και το βάθος προστίθενται πλέον το μέγεθος και ο προσανατολισμός. Όταν η ακτινοβολία λέιζερ πέσει επάνω στις «κουκίδες» αναλόγως συνθηκών τροποποιείται η πόλωση της η οποία και διαβάζεται από ειδικές μονάδες για να «αποκρυπτογραφηθεί» η αποθηκευμένη πληροφορία.

Αναφερόμενος στα πειράματα των Ρώσων ερευνητών ο επικεφαλής του πρότζεκτ στο πανεπιστήμιο Mendeleev, Peter Khenkin σχολιάζει ότι τεχνολογία αποθήκευσης δεδομένων στην μνήμη τους θα είναι ίδια με αυτήν που χρησιμοποιείται στους συμβατικούς CD και DVD. Η χωρητικότητα της ρωσικής μνήμης θα είναι τόσο μεγάλη ώστε σε μέγεθος νομίσματος («quartz coin») θα αποθηκεύει αρκετά terabytes δεδομένων.

Η διαδικασία ανάγνωσης σε αυτούς του δίσκους βασίζεται σε μικρής ισχύος δέσμη λέιζερ που «διαβάζει» την ύπαρξη ή απουσία μικροσκοπικών εγχαράξεων στην επιφάνεια τους, λειτουργία αναγκαία για να παραχθεί το ψηφιακό σήμα εικόνας, ήχου κλπ. Όμως στην περίπτωση της μνήμης από γυαλί η μονάδα λέιζερ θα είναι υψηλής ισχύος με εξαιρετικής βραχείας διάρκειας παλμούς. Στις σχετικές ανακοινώσεις έχει αναφερθεί ως λέιζερ τεχνολογίας «femtoseconds».

Αν και η χωρητικότητα των συμβατικών δίσκων έχει φθάσει στα εκατοντάδες gigabits ανά τετραγωνική ίντσα σύμφωνα με την άποψη επιστημόνων δεν θεωρούνται μνήμες μακράς διάρκειας καθώς ο μέσος όρος ζωής τους θεωρητικά είναι μια δεκαετία. Επομένως δεν αποτελούν το ιδανικό μέσο για την μακράς διάρκειας αποθήκευση μεγάλης σημασίας δεδομένων.

Η φιλοσοφία της κατασκευής της είναι τέτοια ώστε να προστατεύονται τα δεδομένα από δυσμενείς συνθήκες περιβάλλοντος που υπό άλλες προϋποθέσεις θα κατέστρεφαν τις συμβατικές μνήμες. Άλλωστε από άλλους κατασκευαστές έχει αναφερθεί ότι δεν καταστράφηκαν ακόμη και όταν η θερμοκρασία έφθασε σε πολλούς βαθμούς Κελσίου.

Ήδη στα ρωσικά εργαστήρια έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία αυτόματης εγγραφής και αναπαραγωγής. Όμως δεν αρκεί αυτή η επιτυχία και όπως επισημαίνει ο Ρώσος ερευνητής θα χρειαστεί ακόμη μεγάλο διάστημα το εργαστηριακό δείγμα να πάρει αξιοποιήσιμη μορφή σε καθημερινή χρήση.

Πάντως δεν είναι παράδοξο ότι η περιγραφή των Ρώσων επιστημόνων παραπέμπει σε παρόμοιες συναδέλφων τους από άλλες χώρες. Επειδή το ενδιαφέρον γι’ αυτές τις νέας τεχνολογίας μνήμες πολύ μεγάλης χωρητικότητας είναι διεθνές εκτός από την Ρωσία, έρευνες πραγματοποιούνται στη Μεγάλη Βρετανία, την Ιαπωνία και αλλού.

Οπως είναι φανερό σε πολλά πανεπιστήμια και εργαστήρια γίνονται πειράματα για «υπερ-μνήμες» με την δυνατότητα να διατηρούν το περιεχόμενο τους επι πάρα πολυ μεγάλο διάστημα. Μια εναλλακτική λύση είναι η χρήση βιολογικού υλικού. Έτσι όπως έχει περιγραφεί μια μνήμη DNA δείχνει να είναι εντυπωσιακή και ίσως αποκτήσει πρακτική εφαρμογή στο προσεχές μέλλον. Ενδεικτικά ένα γραμμάριο του μπορεί να χωρέσει εκατοντάδες terabytes αλλά προς το παρόν οι μνήμες αυτές έχουν περιορισμένη ανθεκτικότητα.

efsyn.gr