«Δεν έχει κανείς την απαίτηση από το σύμπαν να εναρμονίζεται πλήρως με την ανθρώπινη φιλοδοξία» (Καρλ Σέιγκαν).Στις αρχές του Δεκέμβρη έγινε γνωστό πως η Κίνα είναι πια η δεύτερη χώρα στην ιστορία της ανθρωπότητας που βάζει τη σημαία της στη Σελήνη. Με πρώτες τις ΗΠΑ πολλά χρόνια πριν. Στη Σελήνη είχε φτάσει κάποτε και η ΕΣΣΔ, αλλά απέφυγε να τοποθετήσει τη δική της σημαία εκεί. Το κινεζικό σκάφος Chang’e 5 που βρέθηκε πρόσφατα στη Σελήνη για συλλογή δειγμάτων από το έδαφός της, με σκοπό την περαιτέρω επεξεργασία αυτών των δειγμάτων από τους αρμόδιους Κινέζους επιστήμονες, έφερε εις πέρας μία αποστολή που ήταν και σημειολογική (εξαιτίας ακριβώς της τοποθέτησης της σημαίας).

Τέτοιες κινήσεις, πάντα, έχουν ένα συμβολισμό και κάποιες περισσότερες ερμηνείες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ενδεχομένως να σηματοδοτήθηκαν οι κινεζικές φιλοδοξίες στο διάστημα και το πέρασμα των ανάλογων μηνυμάτων προς κάθε κατεύθυνση. «Είμαστε κι εμείς εδώ» είπαν στην ουσία. Το θέμα είναι τι θα κάνουν τώρα που είναι και αυτοί εκεί… Η κινεζική πρόοδος, και σε αυτόν τον τομέα, είναι αναμφισβήτητο γεγονός που σημαδεύει τους καιρούς μας. Το μέλλον, όμως, παραμένει μία μεγάλη πρόκληση και για το κινεζικό κράτος…

Όλα αυτά λαμβάνουν χώρα σε μία χωροχρονική συγκυρία στην οποία και οι ΗΠΑ ξεκινούν μία καινούργια δική τους διαστημική εκστρατεία, αφού η NASA θα επιστρέψει και αυτή μέσω του προγράμματος Άρτεμις στις σεληνιακές αποστολές. Στόχος είναι το 2024 να στείλει ξανά ανθρώπους που θα περπατήσουν εκεί, κάτι που είχαν να πραγματοποιήσουν οι Αμερικανοί από το πολύ μακρινό 1972. Η Σελήνη αποτελεί, πλέον, σημείο εντατικής έρευνας και πολύπλευρης εργασίας. Μάλιστα, για κάποιους οι συγκεκριμένες εξελίξεις αποτελούν τα προεόρτια ενός ακόμα πιο φιλόδοξου στόχου: της καταλυτικής παρουσίας του ανθρώπου στον Άρη…

Στο σήμερα είναι εύλογο να αναρωτιέται κάποιος για το πού θα οδηγήσουν όλες αυτές οι νέες εκστρατείες. Όπως είχε πει και ο Quino «το ενδιαφέρον δεν είναι να ξέρεις από πού προέρχεται ο κόσμος, αλλά πού πάει». Θα πραγματωθούν, άραγε, νέα πεδία ανταγωνισμού που θα επιφέρουν έντονες ρήξεις (ίσως ακόμα και συγκρούσεις); Θα βρεθούμε μπροστά σε καυτά ζητήματα οριοθέτησης και ιδιοκτησιακών τάσεων; Ή θα επικρατήσει μία συνεργασία οικουμενικών χαρακτηριστικών που θα αποτρέπει την όξυνση των αντιθέσεων;

Μιλάμε για μία εκσυγχρονισμένη εκδοχή του «Πολέμου των Άστρων» ή για κάτι διαφορετικό; Όταν φερ΄ειπείν διαβάζουμε ειδήσεις όπως μία πρόσφατη που κάνει λόγο για επιλογή από τη NASA τεσσάρων ιδιωτικών εταιρειών (δύο αμερικανικών, μίας ευρωπαϊκής και μίας ιαπωνικής) για να συλλέξουν δείγματα πετρωμάτων και σκόνης από τη Σελήνη, με χρονικό ορίζοντα το 2023, καταλαβαίνουμε πως κράτη και ιδιωτικές εταιρείες θα εντατικοποιήσουν τις σχετικές δραστηριότητές τους. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο…

Δεν είναι καθόλου λίγοι αυτοί που ισχυρίζονται πως την ώρα που τα διάφορα προβλήματα πάνω στη Γη οξύνονται, μοιάζει μεγάλη πολυτέλεια η διερεύνηση του διαστήματος και η κατασπατάληση τεράστιων χρηματικών ποσών όπως αυτά που απαιτούνται για αυτό το πολύ «ακριβό σπορ». Όμως, επειδή ακριβώς πλέον το επιτρέπει η ραγδαίως αναπτυσσόμενη ανθρώπινη τεχνολογία, σύντομα οι εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα ενδέχεται να έχουν μεγαλύτερη επίδραση στη ζωή και πάνω στη Γη. Τα αντίστοιχα πεδία είναι πολλά και χρειάζονται ειδική αναφορά που ξεφεύγει κατά πολύ από τα δεδομένα όρια του συγκεκριμένου κειμένου.

Πέρα από τις προθέσεις της κάθε χώρας που κάνει ολοένα και πιο φιλόδοξα ανοίγματα στο πεδίο της διαστημικής εξερεύνησης, αυτό που έχει μεγάλη σημασία στο σήμερα είναι το γεγονός πως ο άνθρωπος διευρύνει τις γνώσεις του για εύρος συμπαντικών ζητημάτων. Το θέμα είναι το τι είδους χρήση θα κάνει σε αυτή τη συσσωρευμένη γνώση που στην κυριολεξία έχει φτάσει σε άλλα επίπεδα σε σχέση με το παρελθόν. Αλλά, αυτό (δεν) μετατρέπει και το διάστημα σε άλλη μία «γήινη υπόθεση»…

Αλλά, σε μία υπόθεση που θα χρειαστεί αργά ή γρήγορα κοινωνικό έλεγχο, πριν ξεφύγει το πράγμα προς νέες και κυριολεκτικά αγεφύρωτες χασματικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων, με ολέθριες συνέπειες για το είδος. Εξάλλου, δεν θα πρέπει ποτέ να αγνοήσουμε κάτι που λέει ένα σοφό λατινικό ρητό: res nullius…
efsyn.gr